De Belgische topdokter Steven Laureys heeft als neuroloog en arts is een duidelijk doel: ontdekken hoe ons brein werkt. Na jarenlang onderzoek heeft hij aangetoond dat meditatie helpt om je hersenen te trainen, bewuster in het leven te staan en beter om te kunnen gaan met stress.
Luister het hele gesprek en lees de grootste take-aways.
Wat is de definitie van meditatie?
Dr. Steven Laureys definieert meditatie als een persoonlijke ervaring, waarbij het gaat om de ervaring zelf, dus in feite is meditatie ‘mediteren’. Hierbij draait het om aandacht. Dit is nog heel breed. Hij maakt daarom de vergelijking met sport. Net als sport heeft meditatie oneindig veel verschillende vormen en mogelijkheden. Meditatie is als menselijke gymnastiek, met aandacht voor wat er tussen je twee oren gebeurt.
Wat zijn de meest gebruikte vormen van meditatie?
Er zijn veel verschillende ‘formele’ meditatievormen, maar drie ervan springen eruit. Deze meditatievormen zijn afgeleid van het boeddhisme, maar passen ook in ons westerse leven. Daarnaast zijn ze het meest wetenschappelijk onderzocht.
Ademhalingsmeditatie: bij deze vorm breng je je aandacht naar je ademhaling.
Mindfulnessmeditatie: bij deze vorm breng je je aandacht bij alles wat je in het hier en nu ervaart.
Liefdevolle aandachtmeditatie: bij deze vorm breng je je aandacht naar liefde voor jezelf en je medemens.
Hoe doe je wetenschappelijk onderzoek naar meditatie?
De uitdaging van bewustzijnsonderzoek is dat de persoonlijke ervaring moeilijk te meten is. Maar door vernieuwende technologie, zoals hersenscans en MRI’s, lukt het de laatste jaren steeds beter. Daarnaast wordt er gebruikt gemaakt van gesprekken met ervaringsdeskundigen. Onder andere met Matthieu Ricard, een boeddhistische monnik met meer dan 60.000 uur meditatie-beoefening. Hierdoor kon dr. Steven Laureys het brein onderzoeken van een ‘topatleet’. Dit gaf veel nieuwe inzichten en bevestigingen over de effecten van meditatie. Hij sloeg hiermee de brug tussen objectieve metingen en subjectieve ervaringen. Dit heeft hij samengevat in ‘Het no-nonsense meditatie boek’.
Wat zijn de belangrijkste effecten van meditatie voor ambitieuze professionals?
Dr. Steven Laureys benadrukt allereerst dat ambitieuze professionals natuurlijk geen boeddhistische monniken zijn. Ambitieuze professionals hebben een druk leven met veel taken, die kunnen niet de hele dag mediteren. Toch hebben ze veel kunnen leren van de extremen. Je kunt zien dat meditatie echt een impact heeft, voor iedereen.
Positieve effect 1: Meditatie heeft een positief effect op de structuur van je brein, waaronder je aandachtsnetwerken en geheugennetwerken. Dus het helpt met het verbeteren van je focus.
Positieve effect 2: Daarnaast kan het ook helpen met je emotionele welzijn. Door meditatie word je bewuster van wat je voelt en leer je beter omgaan met verschillende emoties. Dit kan zelfs voorkomen dat je in een burn-out terechtkomt.
Positieve effect 3: Tenslotte kan het helpen om je kernwaarden te ontdekken. Het wordt steeds belangrijker voor professionals om voor jezelf te bepalen wat belangrijk voor je is. Meditatie helpt je hiermee en kan dus bijdragen aan een gezonde work-life balance.
Tot slot extra goed en geruststellend nieuws: Dr. Steven Laureys benadrukt dat je geen boeddhistische monnik hoeft te worden om de effecten te ervaren van meditatie. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat als je elke dag een paar minuten mediteert voor de komende acht weken, je ook al positieve effecten kunt meten.